AnasayfaFitopatolojiFUNGAL HASTALIKLARSebze Bitkileri
Trend

Lahanada görülen Alternaria yaprak lekesi hastalığı

Genel özellikleri, Belirtileri ve Mücadelesi

Hastalık etmeninin genel özellikleri:

Hastalığı oluşturan iki etmen vardır. Alternaria brassicae ve Alternaria brassicicola dir. Bu hastalık, Alternaria yaprak lekesi, kara küf, yaprak gri küfü, lahana kara lekesi gibi isimlerle de anılmaktadır. Bütün dünyada Cruciferae familyasına mensup bitkilerin birçoğunda şiddetli enfeksiyonlara sebep olmaktadır. Hastalık etmeni bitkinin bütün kısımlarında kendini gösterebilmekle birlikte özellikle fide döneminde fidelerin toprak yüzeyine devrilmesi, gelişme döneminde ise alt yapraklarda ve lahana başında lekeler şeklinde meydana çıkar. Bu hastalık etmenleri Cruciferae bitkileri için tohum kökenlidir. Etmen tohum içerisinde misel ya da spor olarak bulunmaktadır. Lahana, Brüksel lahanası ve karnabaharda fide döneminde şiddetli enfeksiyonlara sebep olur.

Hastalık etmeni bitki artıkları, enfekteli tohum ve konukçusu olan yabancı otlar üzerinde varlıklarını devam ettirirler. Kültür ortamlarında hastalık etmenlerinin spor üretimi için en ideal sıcaklık 24° ile 28 °C’dir. Sıcaklık 16 °C altına düştüğünde ise spor üretimi önemli ölçüde azaltmaktadır. Spor üretimi en fazla gece ve kapalı havalarda meydana gelir. Sporlar gün boyunca nispi nemin azaldığı zamanlarda en fazla serbest kalırlar. Sporlar rüzgar, böcek, çalışma aletleri ve diğer mekanik yollar ile serbest kalırlar ve bunlar rüzgar yardımıyla yeni enfeksiyon yerlerine taşınırlar. Duyarlı bitkilere yerleşen sporlar, uygun nem, çiğ ve yağmur suyu buluncaya kadar yaparak üzerinde kalırlar ve uygun koşulları bulduklarında çimlenir ve enfeksiyonlarını gerçekleştirirler.

Alternaria brassicae – Eşeysiz üreme sporları olan konidileri görmektesiniz. © Bruce Watt

Hastalık Etmeninin Belirtileri:

Etkilenen tohumların ilk belirtileri zayıf, buruşuk ve üzerlerinde siyah lekeler seklindedir. Fakat bu tür belirtilere diğer hastalık etmenleri de neden olduğundan karar vermede zorluk çekilebilir. Çimlenme öncesi ve sonrası fidelerde meydana gelen yanıklık belirtilerine de Alternaria türleri neden olabilir. Genç fidelerin gövdeleri üzerinde çok küçük iğne deliği seklinde koyu lekeler olarak baslar ve daha sonra genişleyerek fideleri öldürebilirler.

Gövde üzerinde meydana gelen lezyonlar Rhizoctonia ile karıştırılabilir. Kotiledon yaprakları da hastalıktan etkilenir ve etkilenen yapraklar üzerinde kahverengi ile siyah, yuvarlak ile yarı yuvarlak bir şekilde olan lekelerdir.

Hastalık etmenin gelişmiş bitki yaprakları üzerindeki belirtileri ise hastalığın en yaygın simptomlarıdır. Yaprak ayaları üzerinde meydana gelen lekeler büyüklük olarak iğne deliği kadar küçük koyu ya da siyah lekeler olarak baslar ve bunlar bitkiler yaslandıkça 5 ile 7.5 cm kadar büyük lekelere ulaşabilirler. Yaprak kenarlarında oluşan yaprak lekeleri siyah çürüklük etmeninin yaptığı lekelere benzer, fakat Alternaria tarafında oluşan lekelerin kenarlarında oluşan sarı haleler daha kesin ve belirgindir. Daha büyük lekeler üzerinde fungal etmenin koyu yeşil-siyah spor tabakası meydana gelir ve bunlar lekenin merkezinde konsantrik halkalar meydana getirmektedir.

Lahana bitkisinde genç fide zamanında hastalığın belirtisi – ©Gerald Holmes
Lahana bitkisinde hastalığın belirtisi
Lahana bitkisinde hastalığın belirtisi – ©Gerald Holmes
Lahana bitkisinde hastalığın belirtisi – ©Gerald Holmes
Hastalığın tipik belirtisi – ©USDA Cooperative

Mücadelesi
Kültürel mücadele

  1. Ürün rotasyonuna önem verilmeli, konukçu bitkiler üretim alanlarından uzaklaştırılmalıdır.
  2. Temiz tohum ve fideler kullanılmalıdır.
  3. Bulaşık olduğu düşünülen tohumlar sıcak su uygulamasına tabi tutularak tohum üzerinde ve içerisinde olan fungal ya da etmenler elemine edilmelidir.
  4. Düzenli gübreleme ve iyi koşullarda bitkileri yetiştirmelidir.
  5. Bitki kalıntıları yetiştirme ortamlarından uzaklaştırılmalı ve imha edilmelidir.
  6. Çiğ oluşumundan kaçınmak için havalandırma iyi olmalı ve bitkilerin üzerinde serbest su oluşumu engellenmelidir.
  7. Sera ve tohum yataklarında hastalıktan ari toprak ve alet-ekipmanı kullanılmalıdır.

     Ruhsatlı kimyasal ilacı bulunmamaktadır.

 

Yazılarımızdan haberdar olmak için
Abone olmak istermisin ?

Kaliteli yazılarımız ve fotoğraflarımızdan ilk sizin haberiniz olsun !

Bitki koruma ailesine katıldığınız için teşekkür ederiz.

Bir şeyler yanlış gitti sanırım 🙁

Şükrü Kaynaş

Ne zaman fark edebiliriz acaba ? Zararlılar ve hastalıklar ile mücadele ettiğimizi zannedip, önümüze konulan bir besinin sadece kimyasaldan ibaret kansorejen bir madde olduğunu...

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu

Yazılarımızdan haberdar olmak için
Abone olmak istermisin ?

Kaliteli yazılarımız ve fotoğraflarımızdan ilk sizin haberiniz olsun !

Bitki koruma ailesine katıldığınız için teşekkür ederiz.

Bir şeyler yanlış gitti sanırım :(