Yeni Makaleler

Fitopatoloji XVII. yüzyılda Botaniğin bir kolu olarak “Patoloji” adıyla Avrupa’da ortaya çıkmış, sonradan “Fitopatoloji” şekline dönüşmüştür. Fitopatoloji Hastalık bilimi (Phytopathology), bitki hastalıkları bilimi olup Phytos=bitki, Pathology=hastalık bilimi kelimelerinden oluşmaktadır. Fitopatoloji yalnız büyümekte ve gelişmekte olan bitkilerin sağlığının bozulması ile değil, aynı zamanda bitkilerin ve bunların ürünlerinin saklanması, ambalajlanması ya da ulaşımı sırasında gösterdikleri bozuklukları da inceler.

Çok geniş kapsamlı bir bilim dalı olan Fitopatoloji, mikoloji, bakteriyoloji, vi­roloji, herboloji, botanik, bitki anatomisi ve fizyolojisi, genetik, biyokimya, bahçe ve tarla bitkileri yetiştiriciliği, toprak bilimi, bitki besleme, meteoroloji, moleküler biyoloji, genetik mühendisliği, tarımsal mekanizasyon ve daha birçok bilim dalının temel bilgilerini kombine ederek kullanan bir bilim dalıdır.

• Bitkilerde hastalığa neden olan canlı ve cansız etkenlerin neler olduğunu,
• Hastalık etmenlerinin bitkilerde meydana getirdiği belirtileri,
• Bunların bitkide hastalık oluşturma mekanizmalarını,
• Hastalıktan korunma ile ilgili metotlar ve üründeki zararı azaltma konuları üzerindeki çalışmaları içerir.

Bitki hastalıkları konusunda bizlerin bilgisinin artmasını sağlayan bu bilim dalı aynı zamanda bitki hastalıklarından korunma ile ilgili materyal, ekipman ve metot gelişimi konusundaki çalışmaları da içermektedir. Bitki hastalıklarından korunulmadığı ve bunlar kontrol edilmediği zaman ürün miktar ve kalitesinde azalma meydana gelmekte ve dolayısıyla ürün fiyatlarında da artış sözkonusu olmaktadır, Bunun yanı sıra bazı bitki hastalıkları hassas olan bitki türlerinin yok olmasına ne­den olarak çevremizdeki peyzajı olumsuz yönde etkileyebilmektedir, Bitki hastalıklarından korunulduğu takdirde ürün kalitesi ve verim artmaktadır, Bugün dün­ya nüfusunun büyük bir kısmı yetersiz beslenmekte ve açlık sınırında yaşamakta­dır, Artan dünya nüfusu ve azalan kaynaklar dikkate alındığında ürün kaybını azaltmak, ürün kalitesini arttırmak ve çevremizi korumak açısından fitopatolojinin önemi artmaktadır,

Bitkilerde hastalığa neden olan etkenler insan ve hayvanlardaki hastalık neden­lerine oldukça benzerdir, Bu etkenler virüs, viroid, bakteri, molliküt (fitoplazma, spiroplazma), protozoa, fungus gibi mikroorganizmalar ile parazitik bitkiler ve be­sin maddesi, ışık, nem, sıcaklık azlığı veya çokluğu, toprakta veya havada toksik kimyasalların bulunması gibi çevresel faktörlerdir, Bunların yanı sıra bitkiler diğer istenmeyen bitkiler (yabancı otlar) ile rekabet etme durumundadırlar, Böcekler, in­sanlar ve diğer hayvanlar da bitkilerde zarar oluşturmaktadır, Ancak bunlar fitopatolojinin konusu değildir, Fitopatoloji 4 bilim dalından meydana gelmektedir, Bun­lar;  Mikoloji, Bakteriyoloji, Viroloji ve Herbololojidir.

Fitopatolojinin görevi bitki hastalıklarını, bunların sebeplerini, korunma ve mücadele yollarını araştırmaktadır, Elde edilen pratik bilgilerin üretim sahasına ulaştırılarak tarım ürünlerinin ve bitkilerin sağlam kalmasını sağlamak fitopatolo­jinin amacıdır.

Entomoloji terim olarak “Böcek Bilimi” ya da “Böcekler Bilimi” anlamına gelmektedir. Entomoloji, asıl olarak Zooloji’nin bir dalı ise de, yeryüzünde bulunan hayvan türlerinin aşağı yukarı dörtte üçünü oluşturan (Yaklaşık bir milyon tür) böceklerle ilgili bilgiler, ileride bildirileceği gibi, özellikle ekonomik önemleri dolasıyla ayrı bir bilim halinde gelişmiştir. Fakat Son yıllar da, bitki korumacılarca entomoloji kelimesinin anlamı daha geniş olarak anılmakta ve zararlı diğer hayvan (özellikle Arthopoda) türlerini de kapsadığı kabul edilmektedir.

Dünya üzerinde yayılış alanları çok geniş olan böceklerin insanlarla olan ilişkileri, faydaları ve zararları nedeniyle insan tarihi kadar eskidir. Böceklerin çoğu bitki ile beslendiklerinden yaşam şekilleri bakımından zararlı olmaktadır. İnsan hayvan ve bitkilere zararı inanılmayacak kadar çoktur. HOWARD’ a göre İnsanlar, ancak hastalık ve zararlılardan arta kalan mahsulü elde eder, fakat bunun bir kısmını da gene onlara kaptırır. Dünyadaki mahsulün 1/3’ü böcekler  tarafindan yokedilmektedir. Genel olarak ürün kaybına sebep olan çesitli faktörler (iklim, iç hastalıklar, bakteriler, parazit mantarlar, zararlı hayvanlar gibi) varsa da bunlar arasında en önemli olanı  böceklerdir. Örnegin insanın yakından tanıdığı hamamböcekleri, yarım kanatlılar, güveler, karıncalar, termitler, bitler, çekirgeler, pireler, tahtakuruları, sinekler gibi toplam l0.000 tür, tam anlamıyla bir sorun halindedir. Mesela bir çekirge sürüsü 2 milyon bireyden oluşabilir ve ortalama ağırlığı 50.000 ton olabilir. Yine böceklerin çoğalma gücü oldukça fazladır.  Bir çekirge günde l.000, termit 15.000 yumurta bırakabilirler.

Böceklerin Zararlarını kısaca sıralarsak:

• Bitkilerin muhtelif kısımlarının tamamen yenmesi veya bazı kısımlarının kemirilmesi, 
• Bitki özsuyunun emilmesi  ile bitki fizyolojisinin etkilenmesi, 
• Bu emme sırasında  muhtelif hastalık nedenlerinin sağlamlara bulaştırılması, üzerinde faaliyet gösterdikleri bitkilerde çürümeye sebep olmaları 
• Ayrıca tasıdıkları hastalıklar nedeniyle insanlara da hastalık nakletmeleri ve milyonlarca insanın ölümüne sebep olmaları 
• Taşıdıkları parazitler nedeniyle et, süt, yumurta vs. maddelerin bozulması, sayılabilir.

Bunun yanısıra ürünlerinden  yararlandığımız böcekler de vardır Bal arıları, ipek böcekleri, boya imalinde kullanılan kabuklu bitler gibi. Çiçekli bitkilerin 2/3’si tozlaşma için böceklere ihtiyaç duyarlar. Döllenme de rol oynayan böcekler ki bu grubun başında bal arıları gelmektedir ve bu alanda temin ettikleri  fayda, verdikleri balın 6-10 misli degerindedir. Zararlı böcekleri öldürmek suretiyle faydalı olan böcekler üretilerek, biyolojik savaşta kullanılmaktadır. Bir de toprağı delik deşik ederek havalanmasını ve gübrelenmesini temin edenler de vardır.

Bitki Koruma’nın görevi bitki zararlıları ve hastalıklarının, bunların sebeplerini, korunma ve mücadele yollarını araştırmaktadır. Elde edilen pratik bilgilerin üretim sahasına ulaştırılarak tarım ürünlerinin ve bitkilerin sağlam kalmasını sağlamak Bitki Koruma’nın amacıdır.